Özel Sağlık Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. İsmail Yaman, Uluslararası Diyabet Örgütü’nün verilerine göre dünyada her 6 saniyede 1 kişinin diyabet ve buna bağlı gelişen hastalıklardan hayatını kaybettiğini belirtti. Yaman, her 11 yetişkinden birinde diyabet görüldüğünü ve beslenme alışkanlıkları ile hareketsiz yaşam tarzının bu duruma neden olduğunu vurguladı.
Diyabetin Yaygınlaşma Nedenleri
Doç. Dr. İsmail Yaman, diyabetin bu kadar sık görülmesinin başlıca nedenleri arasında toplumun yaşlanması, yüksek karbonhidrat tüketimi ve fiziksel aktivite eksikliğini gösterdi. Diyabet gelişiminin önlenmesi için diyet ve egzersiz gibi toplumsal önlemler alınması gerektiğini ifade eden Yaman, “Diyabet tanısı alan hastalarda yaşam tarzı değişiklikleri ve medikal tedavi başlanmalı, uygun hastalarda ise cerrahi tedavi seçenekleri değerlendirilmeli” dedi. Yaman, diyabet hastalarının yüzde 90’ının tip 2 diyabet grubuna dahil olduğunu ve bu hastaların çoğunun cerrahi yöntemlerle tedavi edilebildiğini belirtti.
Diyabet Cerrahisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diyabet tedavisinde cerrahi müdahalenin iki hasta grubuna önerildiğini belirten Yaman, şu bilgileri paylaştı:
- Diyabet cerrahisi insülin salgısını artırmaz, ancak vücudun insülin ihtiyacını azaltır ve mevcut insülinin daha etkili kullanılmasını sağlar.
- Vücut kitle indeksi (VKİ) 30 ve üzerinde olup kontrolsüz şeker değerlerine sahip hastalarda özel kan testleri yapılır. Pankreas rezervi yeterliyse cerrahi tedavi önerilir.
- VKİ 35 ve üzerinde olan diyabet hastalarına cerrahi müdahale uygulanabilir.
Ameliyat öncesinde hastalar, cerrahi yöntemler ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler hakkında detaylı şekilde bilgilendirilir. Kan tetkikleri, karın ultrasonografisi, endoskopi ve diğer uzman görüşleri doğrultusunda detaylı bir değerlendirme yapılır. Tüm sonuçlar uygun bulunduğunda cerrahi planlama gerçekleştirilir.
Cerrahi Yöntem Seçimi Nasıl Yapılır?
Yaman, cerrahi yöntem seçiminin hastanın VKİ’si, kullandığı medikal tedavi türü ve dozu, pankreas rezervi ve genel sağlık durumuna göre değiştiğini belirtti. VKİ 40 ve üzerinde olan hastalarda genellikle tüp mide ameliyatı tercih edilirken, daha düşük VKİ’ye sahip ve kontrolsüz diyabeti olan hastalar için transit bipartisyon, SASİ bypass veya rouxNY gastrik bypass gibi teknikler önerilmektedir.
Başarı Oranları ve Ameliyat Sonrası Süreç
Doğru hasta ve yöntem seçimiyle diyabet cerrahisinin başarılı sonuçlar verdiğine dikkat çeken Yaman, “Bu tür ameliyatlarda mide hacmi küçülür, açlık hissi azalır ve tokluk hissi daha hızlı oluşur. Bu durum kalori alımını azaltır. Ayrıca bağırsakların bir kısmı bypass edildiği için karbonhidrat emilimi azalır ve insüline yardımcı hormonlar artar” dedi.
Ameliyat sonrası başarı oranlarının yüzde 90’lara ulaştığını belirten Yaman, obezite cerrahisinde olduğu gibi diyabet cerrahisinden sonra da en önemli faktörün yeni ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanmak olduğunu vurguladı. Ameliyat öncesi kapsamlı değerlendirme, ameliyat sırasında deneyimli bir ekip ve kaliteli ekipman kullanımıyla risklerin en aza indirilebileceğini ifade etti.
