Dünya genelinde ve Türkiye’de kalp-damar hastalıklarından sonra en yaygın ölüm nedeni olan kanser, her yıl milyonlarca insanı etkiliyor. GLOBOCAN verilerine göre, 2040 yılında kanser tanılarında %48 artış bekleniyor ve yaklaşık 30 milyon yeni vaka ortaya çıkacak. Ancak uzmanlar, doğru beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kanser riskinin %30-40 oranında azaltılabileceğini belirtiyor.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, kanserden korunmak için dikkat edilmesi gereken 10 kritik kuralı açıkladı:
“Kanserden korunmak için beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri şart. Bu 10 kural, bilimsel verilerle desteklenen basit ama etkili önlemlerdir.” – Zeynep Acar, Beslenme ve Diyet Uzmanı
1. Obeziteden Kaçının, Porsiyon Kontrolü Yapın
Obezite; meme, kolon, pankreas ve karaciğer kanseri gibi birçok türle doğrudan bağlantılı. Fazla yağ dokusu, hormon dengesini bozarak kanser riskini artırıyor. İdeal kiloyu korumak, kanserden korunmanın ilk adımı.
2. Renkli Sebze ve Meyveler Tüketin
Antioksidan, lif ve vitamin deposu sebze-meyveler, hücre hasarını önlüyor. Günde 5 porsiyon (400 gr) özellikle koyu yeşil yapraklılar, kırmızı-mor meyveler ve turuncu sebzeler tüketmek kanser riskini düşürüyor.
3. Tam Tahılları ve Lifli Besinleri Tercih Edin
Tam buğday, yulaf ve bulgur gibi lif kaynakları, bağırsak sağlığını koruyarak kolon kanseri riskini azaltıyor. Günde 25-30 gram lif alımı hedeflenmeli.
4. İşlenmiş Et Ürünlerinden Uzak Durun
Sosis, salam ve sucuk gibi işlenmiş etler, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre “kesin kanserojen” kategorisinde. Günlük 50 gram tüketim bile kolon kanseri riskini %18 artırıyor.
5. Kırmızı Eti Sınırlı ve Doğru Pişirin
Haftada 500 gramdan fazla kırmızı et tüketmek, özellikle kolon kanseri riskini artırıyor. Mangal yerine haşlama veya fırınlama gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmeli.
6. Şeker ve Rafine Karbonhidratları Azaltın
Şekerli içecekler ve beyaz unlu gıdalar, obezite ve iltihaplanmayı tetikleyerek kanser riskini yükseltiyor. Tam tahıllar ve doğal besinlerle beslenmek önemli.
7. Trans ve Doymuş Yağlardan Kaçının
Margarin, fast food ve kızartmalardaki zararlı yağlar yerine zeytinyağı, ceviz ve avokado gibi sağlıklı yağlar tercih edilmeli.
8. Tuz Tüketimini Kontrol Edin
Aşırı tuz, mide kanseri riskini artırıyor. Günlük tuz alımı 5 gramı (1 çay kaşığı) geçmemeli. Turşu ve hazır gıdalar yerine baharat ve limon kullanılmalı.
9. Doğru Pişirme Yöntemlerini Seçin
Kızartma ve kömürleşmiş etler kanserojen madde oluşturuyor. Haşlama, buğulama ve fırınlama gibi yöntemler daha güvenli.
10. Alkolü Tamamen Hayatınızdan Çıkarın
Alkol, karaciğer, meme ve yemek borusu kanseriyle doğrudan ilişkili. Güvenli bir sınır olmadığı için tamamen bırakılması öneriliyor.