Bağışıklık sistemi vücudumuzun kendini savunma sistemidir. Birçok hücre, doku ve organın yer aldığı bu kompleks sistem diğer sistemlerle de birlikte her gün düzenli olarak çalışır. Vücudunuz her gün birçok mikropla karşılaşır, eğer bağışıklığınız zayıfsa bu savaşı kaybeder ve hasta olursunuz.
Peki bağışıklık sistemi hangi durumlarda zayıflar?
•Kötü beslendiğiniz dönemlerde
•Hareketsiz kaldığınızda
•Yoğun stresli altında hissettiğinizde
•Antibiyotik kullanımı sonrasında
•Vitamin-mineral depoları eksik olduğunda
İçinde bulunduğumuz kış mevsiminde güçsüz bir bağışıklık sistemi, sık tekrarlayan soğuk algınlığı ile de kendini gösterebilir. Bu gibi durumlarda sağlıklı beslenme, vücudun mikroplara karşı geliştirdiği savunma mekanizmasını güçlendirir. Yeterli ve dengeli bir beslenme programı ile vücudunuza gerekli makro-mikro besin öğelerini (karbonhidrat, protein, yağ, vitamin, mineral) alabilirsiniz. Her besin farklı miktarda vitamin-mineral, antioksidan içerir. Bu sebeple bağışıklık sistemini güçlendirmede besin çeşitliliği de önemli rol oynar.
Bağışıklık sisteminiz dış faktörlerin yanı sıra, hastalık oluşma riskini azaltabilmek için iç faktörlerle de savunma halindedir. Hayatın devamlılığı için metabolizma sürekli enerji üretir. Her enerji üretimi sonrası serbest radikaller oluşur, serbest radikaller birikiminde bağışıklık sistemi zayıflar ve kronik hastalıklara zemin hazırlanır. Serbest radikallerin süpürülmesi ise antioksidan içeren besinlerle mümkündür.
Bağışıklık sistemi hiçbir besin sihirli bir etkiye sahip değildir. Fakat güçlü bir bağışıklık sistemi dendiğinde aklınıza ilk gelen besinler bunlar olabilir:
Kış sebzeleri: Brokoli, Brüksel lahanası, lahana, turp, karnabahar olarak da bilinen Brassica grubu sebzeler yüksek miktarda C ve E vitamini, folat, beta karoten, glutatyon, izosiyonat (sülfürofan) içerirler. Glutatyon ve sülfürafon yüksek antioksidan kapasitesine sahip olup vücuttaki iltihabı azaltır, bağışıklık sistemini güçlendirir.
Turunçgiller: Portakal, mandalina, greyfurt, limon yüksek C vitamini içerir. C vitamini savunmada görevli beyaz kan hücreleri yapımını artırarak soğuk algınlığına karşı koruyucu etki gösterir, iyileşme sürecini hızlandırır.
Zencefil & Zerdeçal: Sıkça ismini duyduğunuz bu iki baharat da vücut savunmasını destekler. Zencefil yüksek miktarda C vitamini içeriğiyle hastalık döneminin vazgeçilmezi olup, tekrarlayan öksürüklerde iyileştirici etki gösterir. Zerdeçaldaki kurkumin içeriğiyle antiviral ve anti inflamatuar etki gösterir. Kurkuminin daha iyi emilebilmesi için ısı, zeytinyağı, pulbiber, karabiber ile birleştirmeyi unutmayın.
Turşu & turşu suyu: Bağışıklık sistemi hücrelerinin yüzde 70’i bağırsaklarda bulunur. Turşu yapımı sırasındaki fermentasyon süreci bağırsağa iyi gelen probiyotik bakteri yapımını artırır. Probiyotik bakteriler çoğaldıkça bağırsak florası zenginleşir ve güçlenir. İçerdiği sebze ve meyvelerle birçok vitamin, mineral, antioksidan içeren turşular hem sindirim hem bağışıklık sisteminiz için birer sağlık deposudur da denilebilir.
Sarımsak: “Doğal antibiyotik” olarak da bilinen sarımsak içeriğindeki allisin ve kükürt bileşikleriyle parazitlere, bakterilere, mantarlara karşı koruyucu özellik gösterir. Soğuk algınlığı enfeksiyonlarında beyaz kan hücresi yapımını uyararak vücut direncini artırır.
Balık: Balık omega-3 yağ asidinin en çok bulunduğu besindir. Elzem bir yağ asidi olan omega-3’ler insan vücudunda üretilmez, besinlerle ya da takviyelerle alınması gerekir. Çoğu hastalığın temelinde inflamasyon artışı olduğu düşünüldüğünde omega-3 alımı inflamasyonu baskılar, bazı bağışıklık sistemi rahatsızlıklarını önleyebilir.
Propolis: Arıların kovanları korumak ve hijyenini sağlamak için bitkilerden topladığı ve bazı enzimler de ekleyerek ürettiği katı-sıvı formda mumsu bir içerik olan propolis, geleneksel tıpta da ve fonksiyonel tıpta yerini almıştır. Güçlü bir antioksidant, antiiflamatuar, antibakteriyel, antifungal etkiye sahiptir. Özellikle tekrarlayan ağız içi yaraları ve uçuklarda iyileşme sürecini hızlandırır.
Bağışıklık sisteminizin güçlü ya da zayıf olması tek bir faktöre bağlı değildir. Genetik hastalıklarınızın yanı sıra yaşam tarzınız (beslenmeniz, egzersiz alışkanlığınız, uyku kaliteniz, stres seviyeniz) bağışıklık sistemi üzerinde etkilidir.
Doğa, bize her mevsim bağışıklık sistemi üzerinde etkili birçok besin sunar. Bu besinler doğru zamanda, doğru miktarda ve çeşitlilikte alınabildiği sürece beslenme en etkili, en hızlı ve en ulaşılabilir ilacınız olabilir.
